Lần đầu tiên, TopTenHazy có một bài viết mang tính cá nhân hơn cả. Nó không phải cái gì định hướng, không phải phô trương, đơn thuần chỉ là chia sẻ niềm yêu thích đối với một vài anime tâm đắc. Có khi bạn thích một bộ phim vì những lí do rất vớ vẩn, có khi gặp được một anime hay biết bao nhưng không tìm được cớ gì để yêu quý nó.
Sở thích là một thứ biến thiên, sau vài năm, vài tháng hay thậm chí vài ngày nữa cái list này có thể sẽ thay đổi. Chắc hẳn ai cũng có một top 10 cho riêng mình rồi, bài viết này là để phần nào bạn đọc hiểu về người viết hơn và biết đâu khám phá ra tiếng nói chung.
10. Angel's egg
Chủ nghĩa siêu thực chưa bao giờ là con đường thẳng tắp hay một bài hát dễ nghe chóng chán, mà ẩn chứa cái nhìn đa chiều về nhân sinh. Angel's egg cũng vậy, đó là nơi giãi bày cái tôi của Mamoru Oshii, một anime tràn ngập những cắt cảnh tối tăm khó hiểu và lớp lang hình ảnh thay câu từ truyền tải xúc cảm đến người xem. Có những phân cảnh đến chục phút chỉ đặc tả dãy nhà hun hút trong đêm, một cô gái nằm cuộn mình với nhịp độ siêu chậm có thể khiến những ai kiên nhẫn nhất cũng phải nổi khùng. Nhưng phiên dịch cái thế giới trừu tượng miên man côi cút đó ra cảm quan thông thường, tôi thực sự bị mê hoặc. Mỗi khung hình tựa như những kì quan. Từng nét đổ bóng, mảng màu sáng tối, từng khoảng lặng hay ánh nhìn nhân vật… khán giả đang thu vào tầm mắt một tác phẩm nghệ thuật kết tinh những gì tinh hoa nhất của Oshii. Phối với thứ âm nhạc bảng lảng ma mị, riết lấy người xem là những cảm nhận về nỗi cô độc, hoang mang rất khó diễn tả thành lời.
9. Ergo Proxy
Cái giá của việc nói không với thị hiếu đại chúng đôi khi là sự thờ ơ của khán giả, có khi phải mất nhiều năm để được ghi nhận. Nhưng với những ai tìm kiếm ở Ergo Proxy một kịch bản viễn tưởng hấp dẫn, hay cái gì đó hack não như giang hồ đồn đại thì họ đã nhận được nhiều hơn thế. Với bút lực sắc sảo và tầm nhìn đi trước thời đại, bộ phim đã chinh phục người xem thông qua những tuyến truyện lắt léo đa tầng mà anime nói riêng và điện ảnh nói chung khó có thể lặp lại lần thứ hai. Nó cất giấu quá khứ, khoét sâu hiện thực với độ tập trung cao nhất để thuyết phục khán giả, và rồi đẩy người ta vào hoang mang khi tiết lộ tất cả là giả dối. Nó không nói cái gì đang diễn ra, không giải thích như thế nào. Chỉ một giây phân tâm, bạn có thể lạc mất sợi dây liên kết mạch truyện và bị cuốn trôi vào hàng tấn ẩn ý khó nhằn. Cách phối màu sắc lạnh ngắt quãng ánh sáng và bóng tối, cùng lối quay phim sáng tạo đã góp phần hoàn thiện bộ phim theo cách thông minh nhất.
8. Welcome to the N.H.K
Welcome to the N.H.K xoáy sâu vào đề tài hikikomori/otaku, một phân mảng dường như đã hiện diện đủ nhiều trong anime. Tiếc thay sau những phút hứng khởi ban đầu, khán giả thường nhận được những câu chuyện thiếu nghiêm túc và sáng tạo, ít có tác phẩm truy lần đến tận gốc rễ như bộ phim này. Cái thời người ta còn chưa biết moe là gì thì Welcome to the N.H.K đã manh nha gột bỏ bộ mặt xã hội Nhật Bản hiện đại bằng những thước phim đắt giá đến tê tái. Tại đó những vấn nạn nổi cộm trong giới trẻ như mọt game, otaku, lừa đảo đa cấp, tự tử qua mạng… được bung lên màn ảnh không hề giấu giếm. Các nhân vật trong phim là những mảng nội tâm đa chiều, nạn nhân phức hợp của tấn trò đời và giãy dụa tìm kiếm lối thoát khỏi vũng lầy mang tên cám dỗ. Điều thú vị là bộ phim vạch ra cái nhìn cực kì sắc sảo, trung thực dưới lăng kính comedy một cách mỉa mai chua xót. Thế mới nói comedy hay nhất không phải cứ khiến bạn cười nhiều mà là cười thâm thúy nhất.
7. Cowboy Bebop
Có một số bộ phim khi chia tay, cảm giác vài chục năm sau khó có thể xem được một cái gì đặc sắc tương tự, đối với tôi Cowboy Bebop là một trong số đó. Vượt qua khuôn khổ của một series truyền hình, đây chính là những gì tôi tìm kiếm ở một kiệt tác điện ảnh. Vừa giản đơn để cảm thụ, vừa hài hước để bật cười, đủ súc tích để trở nên tinh tế, đủ nuối tiếc để người ta ngẩn ngơ. Rất thích cái cách Shinichiro Watanabe thổi hồn cho nhân vật trong đây, cách Edward nhún nhảy, Jet trầm lặng suy tư, Faye ngân nga một giai điệu và Spike rít điếu thuốc nhìn về cõi xa xăm như thể tách hẳn ra khỏi thế giới. Biểu cảm, lời thoại, cử chỉ nhân vật tự định nghĩa chính họ. Dòng chảy câu chuyện và những khoảng lặng tự lên tiếng, không ai nói gì nhưng người xem nghe được rất nhiều. Mỗi khung hình quyến rũ đến lạ kì trong sự quyện hòa hoàn hảo giữa nội dung, hình ảnh và nhạc điệu, đem đến một tác phẩm độc đáo nhất trong những anime độc đáo.
6. Baccano!
Nếu không biết cách dùng, phi tuyến tính sẽ đơn thuần trở thành một phương tiện dẫn truyện tầm thường; nhưng khi được làm đúng thì thành quả sẽ rất tuyệt, các giác quan của người xem sẽ được kích thích và đẩy lên mức cao nhất. Nội dung của Baccano không hề mới, có chăng là lối kể chuyện phong cách đã lèo lái khán giả vào con đường trải nghiệm thú vị. Nó không có điểm đầu, không có kết thúc, chỉ là một chuyến tàu kì lạ đi xuyên nước Mỹ những năm 30. Nhưng cuộc hành trình ấy mang chở các sự kiện li kì, những truyền thuyết bí hiểm cứ thế xoắn lấy tâm trí người xem. Thế giới trong Baccano là một rạp xiếc lớn, giàn trải đủ loại người với vô vàn chiêu trò tinh quái mà bạn hẳn sẽ yêu thích không trừ một ai. Dàn nhân vật phá cách, những pha hành động sắc nét cũng như cách sắp đặt tình tiết tinh vi đã mang lại cho Baccano không khí giải trí đáng giá. Gay cấn đi liền với thư giãn, quyến rũ sánh đôi với náo nhiệt, đây là một tác phẩm kinh điển xứng đáng được sưu tập trong trí nhớ người xem.
5. Mushishi
Với nhịp phim chậm rãi, mơ màng như một bài thơ, nếu không mặn mà với lối thể hiện bình lặng của slice of life thì người ta dễ cho Mushishi là nhạt nhòa vô vị. Thế nhưng không phải ngẫu nhiên nó được xem là biểu tượng ở thể loại này, một cái bóng rất khó vượt qua ngay cả khi xuất hiện ngày càng nhiều tác phẩm slice of life chất lượng. Chảy dọc anime là một bầu không khí huyền ảo, nguyên sơ, vừa đủ bay bổng để người xem bay bổng, vừa đủ đơn thuần để người xem thấy được sự chân thành. Không hình thức, không màu mè, nói cái gì cần nói, tả cái gì cần tả một cách tinh tế nhất, Mushishi đưa khán giả đến với cảm nhận vô thức về những thứ nhỏ nhoi thường nhật, giải mã sự kì diệu của tự nhiên và sự sống. Trầm mặc nhưng không hề ảm đảm, dung dị nhưng không đơn điệu, những câu chuyện được kể bằng sự khoan thai, mực thước, ẩn chứa nhiều suy ngẫm. Mushishi xứng đáng được liệt vào những tác phẩm gối đầu giường cho bất kỳ ai bước vào sự nghiệp xem slice of life.
4. Infinite Ryvius
Đôi khi có anime khiến bạn khó chịu rất nhiều, nhưng khi nhìn lại bỗng nhận ra nó đã thành công khi xâm lấn vào thế giới cảm xúc của bạn và bạn đã yêu thích nó hơn mình nghĩ. Đây là trường hợp của Infinite Ryvius. Được ví như Lord of the Flies phiên bản hoạt hình, bộ phim phác hoạ một cách chân thật và rung động cả một xã hội tự trị của những đứa trẻ trên con tàu không gian. Những xung đột gắt gao đã tạo nên nhịp sống của Infinite Ryvius, đưa khán giả băng qua làn sóng cao trào hết đợt này đến đợt khác với hàng loạt diễn biến gam go đến nghẹt thở. Họ không còn là người xem đơn thuần mà thật sự trở thành nhân chứng vô hình trong bộ phim, cùng sống những phút giây vinh quang và khủng hoảng, nhìn những nhân vật oằn mình trước nghiệt ngã thực tế và vực dậy sau tất cả. Đồ họa nhà nghèo vượt khó không hề cản trở Infinite Ryvius tỏa sáng cả về quy mô và giá trị, đem lại một hệ thống nhân vật mạnh và plot đắt giá có một không hai trong anime.
3. Neon genesis Evangelion
Tuổi đời của một tác phẩm nghệ thuật không tính bằng năm hiện hành mà là sự lưu lại trong bộ nhớ hữu hạn của con người. Có những bộ phim chết yểu ngay từ khi ra đời, xem một lần rồi trôi tuột đi. Nhưng cũng có những tượng đài trường tồn thách thức với thời gian, sinh ra là để nhớ mãi. Neon genesis Evangelion là một anime như thế. Không khí nhuốm màu bi kịch và những mầm mống bất an là công thức khẳng định phong cách của Hideaki Ano trong bộ phim. Người ta tìm đến Evangelion để nhấp trọn nỗi cô độc và tuyệt vọng dường như vô tận của các nhân vật. Trưng được vài khoảnh khắc tươi sáng rồi dìm khán giả trong hàng mớ phân đoạn nửa tỉnh nửa mê, điên cuồng, buồn thảm của một cái tôi sắc sảo. Tiêu cực nhất trong những anime tiêu cực, Evangelion là một sự lừa đảo não lòng, cớ sao vẫn lôi cuốn cả kẻ yêu lẫn ghét. Có bao nhiêu bộ phim làm được như thế, sau vài chục năm nữa liệu bao nhiêu tác phẩm nức danh hôm nay còn được người ta gọi tên?
2. Space Battleship Yamato 2199
Tôi không thích nhưng bộ phim đơn điệu quá, cũng không thích cái gì phức tạp quá, thành ra thể loại có thể chiều chuộng tôi nhất đó là phiêu lưu. Một lần nữa cuộc hành trình của chiến hạm Yamato từng khuấy đảo làng anime thập niên 70 lại được hồi sinh lên màn ảnh. Người ta tự hỏi Xebec đã nghĩ gì khi đặt cược kinh phí khổng lồ vào một tác phẩm giả tưởng đồ sộ thời xa xưa. Nhưng dù họ đã làm gì thì khán giả sẽ luôn cảm kích vì đây là bộ phim không gì sánh bằng cả về câu chuyện và tầm vóc. Anime phô bày cuộc chạm trán của con người với vũ trụ, khai phá những tiềm năng khoa học tương lai bằng những thước phim rực rỡ, hào nhoáng hơn bao giờ hết. Giá trị của nó được đong đếm bằng những trường đoạn chiến đấu ngoạn mục, bằng sự chỉn chu trau chuốt trong kịch bản, bằng một câu chuyện nhân văn và đầy trăn trở. 1974, Space Battleship Yamato đã là một huyền thoại để rồi gần 40 năm kể từ ngày khai sinh, chính nó lại viết nên một huyền thoại mới.
1. Toward the Terra
Diễn ra trong một thế giới giả tưởng, nhưng chủ đề và cảm xúc của Toward the Terra nhuốm màu thực tế hơn bao giờ hết. Bộ phim thêu dệt nên một trang sử thi khắc khoải về loài người, đào xới những mảng đề tài vĩ mô và sâu sắc. Nỗi đau giằng xé của phân biệt chủng tộc, sự thối nát trong bộ máy chính trị, cái giá buồn thảm của việc hủy hoại tự nhiên, xung đột muôn thuở giữa nhân loại và công nghệ… Toward the Terra chạm đáy vô vàn đau thương, chia cắt, mất mát. Nó nói về cái chết nhưng lại nói về sự sống. Nó lắng đọng, lang lớp, hóa thân thành một khúc tráng ca đầy cảm hứng về tình yêu và con người, về niềm hi vọng và tôn vinh cái đẹp. Thứ khán giả cần ở một anime không phải những chiêu trò níu giữ họ lại trong một vài khoảnh khắc để rồi dễ dàng buông tay, mà là sự chân thành có thể khiến người ta đắm mình trong cảm xúc của bộ phim, nức nở với nó và quên đi tất cả. Đó là lí do nhiều năm qua đi, đối với tôi Toward the Terra vẫn luôn có một chỗ đứng không thể thay thế.
Vậy anime yêu thích của bạn là gì? Hãy chia sẻ bình luận bên dưới nhé.
Người viết: Hazy Nguyen
